Skarby zza franciszkańskiego ołtarza

Spoglądając w górę na postacie aniołów, które otaczają figurę Boga Ojca znajdujące się za ołtarzem w kościele gnieźnieńskich franciszkanów widzimy pustą przestrzeń. Czy aby na pewno pustą….

Dojść do tego miejsca można  wchodząc przez drzwi znajdujące się przed wejściem do zakrystii. Dalej idąc na wysokość około jednego piętra po krętych schodach dojdziemy do pomieszczenia z drewnianą podłogą i łukowym sklepieniem. Na prawo za szklanymi drzwiami jest już klasztor, w którym przebywają zakonnicy. My wchodzimy do czytelni biblioteki prowincjalnej ojców franciszkanów. Od niedawna zasoby biblioteki są powszechnie dostępne.

Wchodząc przez drzwi po drewnianych schodach docieramy właśnie za ów ołtarz. Tutaj, w przeszklonym pomieszczeniu we wschodniej części kościoła znajdują się starodruki, które poddawane są konserwacji. Jest to tylko ich część. Wiele z nich znajduje się między innymi w Berlinie. Trafiły tam po kasacie czyli delegalizacji i likwidacji zakonów na terenie państwa pruskiego, która miała miejsce w początkach 19. stulecia.

Na kilku kondygnacjach znajdują się zasoby biblioteki. Jest ich kilkadziesiąt tysięcy. Oprócz egzemplarzy książek, które możemy znaleźć w każdej bibliotece znajdziemy również zbiory woluminów profesorów franciszkańskich, które trafiły tutaj po ich śmierci. Są także stare mszały, a także filmy i dokumenty z działalności zakonu na terenie dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Znajdziemy również dublety, które można wymienić.

Ojciec Krzysztof Bartczak – opiekun biblioteki z ramienia zakonu, przeglądając książki trafił w starym łacińskim mszale na  wielki napis wykonany niebieskim atramentem i grubą kreską „Polska kaput” czyli „Koniec Polski”. Prawdopodobnie wykonał to jakiś zwolennik okupacyjnej III Rzeszy niemieckiej w czasie ostatniej wojny światowej. Ciekawe ile tam jest takich smaczków… Te zasoby nie były jeszcze tak przeglądane, choćby przez czytelników, tak jak ma to miejsce w bibliotekach, były tylko praktycznie skatalogowane i układane. Teraz jest to możliwe, bo biblioteka już działa.

Katalog, kontakt i zasady udostępniania, można znaleźć na stronie:

https://franciszkanie.gdansk.pl/dzialalnosc/biblioteka/

fot. Krzysztof Zalaszewski