Odnawiają cmentarz żydowski. Rozbite macewy z chodników powróciły na swoje miejsce

Przywrócenie miejscu jego godności i pamięci o dawnych mieszkańcach Trzemeszna – takie jest założenie prac, które są prowadzone na terenie dawnego cmentarza żydowskiego w tej miejscowości.

O wielkim sukcesie mogą mówić społecznicy, którzy dwa lata temu rozpoczęli prace związane z przywróceniem fragmentów macew na cmentarz żydowski w Trzemesznie. Całe przedsięwzięcie, jakim jest lapidarium, jest obecnie w fazie końcowej. Zbudowany został pomnik, upamiętniający osoby spoczywające na tym cmentarzu oraz trzemeszeńskich Żydów, którzy zginęli w czasie Holocaustu. Udało się także przywrócić temu miejscu macewy, które zostały poskładane w całość z ocalałych fragmentów. Przez lata służyły one za fragmenty chodników na ulicach tej samej miejscowości, gdzie wykorzystano je jako materiał budowlany podczas okupacji.

Końcowy etap prac udało się zrealizować dzięki środkom pozyskanym przez „Fundację Kierunek Kultura”, przy współpracy z Urzędem Miejskim Trzemeszna.  Największa kwota pochodzi z grantu przyznanego przez Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce (8 tys. złotych). Pozyskano też środki w ramach zbiórki internetowej, a także z poznańskiej gminy żydowskiej (1 tys. złotych). Ogółem w tym roku planuje się wykonać prace o wartości 11.000 zł, nie wliczając w to pracy wolontariuszy.

Pomnik został zbudowany z nieregularnych fragmentów płyt nagrobnych, które nie nadawały się do renowacji. Przy jego budowie zadbano o jego trwałość i estetykę. Pomnik pamięci stanął w miejscu dawnego domu przedpogrzebowego, który po wojnie był zamieszkiwany przez stróża z pobliskich wodociągów, a później wdowę po nim.

Przypomnijmy, fragmenty macew zagrabione z cmentarza odnalazły się w 1999 roku, podczas prac remontowych ulic Trzemeszna, a konkretnie ul. Ogrodowej. Wówczas to okazało się, że fragmenty pociętych płyt posłużyły jako krawężniki chodnika. To niesamowite znalezisko zostało złożone m.in. na terenie Miejskich Wodociągów i zapomniane. Po 22 latach dzięki zaangażowaniu społeczników i przy wsparciu Urzędu Miejskiego macewy zostały wyczyszczone, zinwentaryzowane, poskładane i powróciły na uporządkowany cmentarz.

Prace murarskie na cmentarzu oraz montaż ekspozycji koordynował Dariusz Jankowski wiceburmistrz Trzemeszna z ramienia Urzędu Miejskiego oraz dr Andrzej Leśniewski z „Fundacji Kierunek Kultura”. 

zdjęcia nadesłane