Archidiecezja Gnieźnieńska: mniej osób w kościołach i na lekcjach religii

Opublikowany został coroczny raport Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, w którym zawarte zostały dane o praktykach religijnych Polaków za 2022 rok.

Zazwyczaj ten raport pojawiał się zawsze w styczniu kolejnego roku i zawierał dane zebrane za okres „sprzed dwóch”. Teraz został on wydany w grudniu 2023 roku i oparty został na wyliczeniach pozyskanych w trakcie „statystycznej niedzieli”, wypadającej w okresie jesiennym. Tegoroczny raport przedstawia nie tylko analizę dotyczącą sytuacji w Kościele, ale także ogólnie jest odzwierciedleniem sytuacji demograficznej w kraju, w którym od lat mówi się o gwałtownej tendencji spadkowej.

Co istotne, dane za 2022 rok są też pierwszymi, miarodajnymi, które obejmują okres po pandemii, kiedy to w latach 2020 – 2021 obowiązywały ograniczenia liczby wiernych w świątyniach, a także wiele osób nie mogło uczestniczyć w nabożeństwach. Dlatego poniższe dane zestawiliśmy ze statystykami za 2019 rok i dotyczą archidiecezji gnieźnieńskiej.

Jak wynika z raportu, w porównaniu 2019 do 2022 roku, liczba wiernych uczestniczących w mszach świętych na terenie spadła z 35,4% do 28,1%. Spadek ten jest znaczący w skali ponad dwóch dekad – porównajmy, że jeszcze w 2000 roku było to 51,1% wiernych. W tym roku ISKK podał także dane z podziałem na płeć – w mszach świętych uczestniczy więcej kobiet (60,8%) niż mężczyzn (39,2%). Dodać należy, że w skali kraju w mszach świętych uczestniczy 29,5% katolików. Ponadto w 2019 roku do komunii w archidiecezji gnieźnieńskiej przystępowało 16,2% uczestniczących w nabożeństwach, podczas gdy w 2022 rok nastąpił spadek do 13,4%.

W 2019 roku na terenie archidiecezji gnieźnieńskiej posługiwało duszpastersko 408 księży – w 2023 roku było ich 396. Także w tym przypadku spadek utrzymuje się od lat – w 2014 roku posługiwało 431 kapłanów. Liczba alumnów w seminariach duchownych również spadła – w 2019 roku było ich 37, a w 2022 roku 18. Dodajmy, że w 2011 roku było ich aż 67.

Spadek widoczny jest także w udzielonych sakramentach, na co przełożenie ma w jakiejś mierze także  wspomniana sytuacja demograficzna kraju. Chrztów w 2022 roku udzielono 6781, podczas gdy w 2019 roku było ich o tysiąc więcej – 7702. Trudno jest porównywać liczbę udzielonych sakramentów I Komunii świętej oraz bierzmowania z uwagi na zmiany wiekowe, jakie zaszły w okresie 2018 – 2019. W 2021 roku do pierwszego z nich przystąpiło 7883, a w 2022 roku 7533. Do bierzmowania w 2021 roku 1176, a w 2022 roku 5777 osób. Spadek występuje także w przypadku małżeństw – w 2019 roku udzielono ich 2678, a w 2022 roku już 1961.

Widoczny jest także spadek liczby uczniów, uczęszczających na lekcje religii. W roku szkolnym 2019/2020 w archidiecezji gnieźnieńskiej było to 83,8%, podczas gdy w 2022 roku już 74,7%. W skali kraju w 2022 roku na lekcje religii uczęszcza 80,3% uczniów.