„Dlaczego mieszkańcy Gniezna są gorsi niż mieszkańcy gmin ościennych?”

Miasto Gniezno ponosi straty z tytułu Polskiego Ładu i zmian w podatkach – twierdzą włodarze miasta. Na przestrzeni ostatnich czterech lat strata wynieść miała już około 30 mln złotych.

Od półtora roku temat Polskiego Ładu wielokrotnie był już omawiany, ale wymowność jego funkcjonowania widać przede wszystkim w finansach samorządu. O tym, że niektóre gminy są faworyzowane, a w innych środków tych jest nieproporcjonalnie mniej, mówiliśmy już kilkukrotnie. Miasto dokonało pewnych podsumowań w tym zakresie.

– W 2019 roku weszła ulga dla osób do 26 roku życia, następnie podniesiono kwotę wolną, dwa razy zmieniono opodatkowanie, zmieniono opodatkowanie emerytów. To wszystko powodowało, że traciliśmy jako Miasto finansowo. 37% PIT trafia do samorządu miejskiego i my mówimy, że straciliśmy przez te cztery lata około 50 mln złotych. Rekompensatę otrzymaliśmy na poziomie 20 mln złotych. Na przestrzeni tych lat strata wynosi 30 mln złotych – stwierdził prezydent Tomasz Budasz. Jak dodał, kwoty tych dofinansowań nie odzwierciedlają poziomu inflacji.

Włodarz miasta odniósł się (bez wymawiania nazwy) do przykładu jednej z gmin na terenie powiatu i dysproporcjach, jakie doświadczyło Miasto w tym kontekście: – My dostaliśmy 4,7 mln złotych, ta gmina 9,5 mln złotych. W drugiej edycji była różnica, my otrzymaliśmy 8,5 mln złotych, a gmina 2,4 mln złotych. U nas jest 61 tys. mieszkańców, a w tej gminie jest 4057 osób. Podzieliliśmy to przez otrzymane pieniądze i u nas wyszło, że na jednego mieszkańca wyszło 214 złotych w ramach rekompensaty z Polskiego Ładu. W tamtej gminie – 2925 złotych na osobę. Cóż tu dodać? Żaden algorytm, logarytm, nie da się tego opowiedzieć słowami, dlaczego mieszkańcy Gniezna są gorsi niż mieszkańcy gmin ościennych? Owszem, dla małych gmin, których budżet nierzadko wynosi kilkanaście milionów złotych, otrzymanie wysokiego dofinansowania jest niezwykle ważne, bo bez tego nie udałoby się zrealizować takich inwestycji, jak drogi czy kanalizacja. Niemniej, jak wskazano, to Gniezno jest centrum powiatu, bo mieszkańcy pozostałych gmin korzystają bardzo często z wielu usług oferowanych w mieście – od szkół, urzędów, poprzez drogi, na usługach czy wydarzeniach kulturalnych kończąc. Miasto stara się je zapewniać, choć środków ma na to coraz mniej.

Jak dodał prezydent, straty przez samorząd ponoszone są także w innych dziedzinach. Mowa tu o marżach Orlenu, o których było głośno na przełomie roku: – Poprosiliśmy naszego przewoźnika, by podał, jakie straty poniósł w związku z tym zbójeckim prawem monopolisty. Każdy miesiąc, a mówimy tu o październiku, listopadzie i grudniu, bo wtedy były spadki cen, to 51 tysięcy złotych straty MPK miesięcznie – stwierdził Tomasz Budasz. W sumie więc w tym zakresie wyniosło to 150 tys. złotych.

Wracając do tematu przyznawania środków z Polskiego Ładu, prezydent przyznaje iż nie są w ogóle znane jakiekolwiek kryteria: – Brak jasnych, czytelnych, przejrzystych zasad powoduje tego rodzaju niesprawiedliwości. Dodać należy, że w przypadku projektów unijnych, funkcjonuje konkretny regulamin i punktacja. Tu funkcjonuje „uznaniowość”. Czyja? Nikt nie przyznaje wprost, ale niektórzy samorządowcy w prywatnych rozmowach wskazują iż to, czy ktoś otrzyma środki na taki czy inny projekt, zależne jest od „przyjaźni” z przedstawicielami PiS. Dowodem tego nierzadko są potem podziękowania, zamieszczane przez niektórych samorządowców na oficjalnych stronach urzędów.